အင္တာနက္ေပၚေပါက္လာပံု သမိုင္းေၾကာင္း

နိဒါန္း
ကၽြန္ေတာ္တို႔တေတြ ကြန္ပ်ဴတာခ်ိတ္ဆက္မႈေတြ အေၾကာင္းမေလ့လာေသးခင္ ကြန္ပ်ဴတာေတြအခ်င္း ခ်င္းခ်ိတ္ဆက္လို႔ရေအာင္ ၊ Internet ဆိုတာၾကီးျဖစ္ေပၚလာေအာင္လူသားေတြ ဘယ္လိုဖန္တီးတည္ေဆာက္ခဲ့ရတယ္၊ ၾကိဳးစားခဲ့ရတယ္ ဆိုတာသိရေအာင္ကၽြန္ေတာ္ ရွာေဖြရသမွ်ေရးသားထားပါသည္။ သမိုင္းဆရာ ၾကီးေဒါက္တာသန္းထြန္းေျပာသလို ေျပာရရင္ေတာ့ သမိုင္းသင္တယ္ဆိုတာ “မအေအာင္ လူလိမ္မခံရေအာင္ သင္တာ” အဲဒီလိုပဲ ကြန္ပ်ဳတာခ်ိက္ဆက္မႈ အေၾကာင္းေလ့လာမည့္ လူတစ္ေယာက္အတြက္ အင္တာနက္ေပၚ ေပါက္လာမႈသမိုင္းေၾကာင္း ကိုသိရွိေစရန္္ ေရးသားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
အင္တာနက္ေပၚေပါက္လာပံု သမိုင္းေၾကာင္း....
(၁)အင္တာနက္မတိုင္မီကာလ
အင္တာနက္ကြန္ရက္ မေပၚေပါက္ေသးမီ ၁၉၅၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ ေတြနဲ႔ ၁၉၆၀ ျပည့္အေစာပိုင္း ကာလ ေတြမွာ ကြန္ရက္ခ်ိတ္ဆက္မႈစနစ္ေတြဟာ အကန္႔အ သတ္နဲ႔ပဲ ရွိေနခဲ့တာကို ေတြ႕ရပါသည္။ တခ်ဳိ႕ကြန္ရက္ ေတြမွာ Gateway နဲ႔ bridge ေတြ ၾကားခံအသံုးျပဳ ထားၾကေပမယ့္ က်ယ္ျပန္႔မႈမရွိေသးဘဲ အမ်ား အားျဖင့္ mainframe ကြန္ပ်ဴတာ ဗဟိုျပဳကြန္ ရက္ေတြကိုပဲ အသံုးျပဳခဲ့ၾကပါ သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ျပရရင္ ဒီစနစ္ကို ပင္ဆယ္လ္ေဗးနီးယား ျပည္နယ္ Pittsburgh နဲ႔ အီလီ ႏြိဳက္ျပည္နယ္ Sullivan တို႔ရွိ ကြန္ပ်ဴတာေတြကို ခ်ိတ္ဆက္ကာ သုေတသနပညာရွင္ေတြ အလိုအေလ်ာက္ သီအိုရမ္သက္ေသျပမႈနဲ႕ ဉာဏ္ရည္တုစမ္းသပ္ မႈေတြ ျပဳလုပ္ႏိုင္မယ့္ Project RAND အတြက္ အသံုးျပဳခဲ့တာျဖစ္ပါ သည္။ Packet switching မတူညီ တဲ့ကြန္ရက္ေတြ တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခုၾကား ခ်ိတ္ဆက္ေပးႏိုင္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္တဲ့ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြဟာ ၁၉၆၀ ျပည့္လြန္ ႏွစ္ေတြမွာ အစျပဳခဲ့တာျဖစ္ပါသည္။
အင္တာနက္ မတိုင္မီအခ်ိန္တုန္းက (mainframe)ဗဟိုကြန္ပ်ဴတာကို ဗဟုိျပဳထားတဲ့ကြန္ရက္စနစ္အ ငယ္စားေတြသာ ရွိခဲ့ၿပီး ၁၉၆၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြမွာ ကြန္ပ်ဴတာသုေတသနပညာရွင္ေတြျဖစ္ၾကတဲ့ Levi C. Finch နဲ႔ Robert .W. Taylor တို႔ အပါအ၀င္ ပညာရွင္အေတာ္မ်ားမ်ားကေန Packet Switching လုိ႔ေခၚတဲ့ စနစ္တစ္ရပ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ကာ တစ္စစီျပန္႔ႀကဲေနတဲ့ ကြန္ရက္ေတြကို ခ်ိတ္ဆက္မႈျပဳႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳး စားခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၉၈၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြမွာ အင္တာနက္၀န္ေဆာင္မႈေပးတဲ့ ကုမၸဏီ (ISP) ေတြေပၚေပါက္ လာခဲ့ၿပီး ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြအေရာက္မွာေတာ့ အင္တာနက္က ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ စီးပြားေရးနယ္ပယ္ေတြ အထိပါ လႊမ္းမိုးေျခဆန္႔လာတာကို ေတြ႕ရပါသည္။
တစ္ကမၻာလံုး လႊမ္းၿခံဳခ်ိတ္ ဆက္ေပးႏိုင္မယ့္ ကြန္ရက္ တစ္ခု အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔အတြက္ ပထမ ဦးဆံုးေသာ စိတ္ကူးကို J.C.R Licklider ဆိုသူက စတင္စိတ္ ကူးမိခဲ့တာျဖစ္ၿပီး “ကြန္ပ်ဴတာ အမ်ားအျပားအား တစ္ကမၻာလံုးအႏွံ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေပးထားႏိုင္မည့္ wide-band communication line မ်ား အသံုးျပဳ လာႏိုင္ပါက လက္ရွိစာၾကည့္တိုက္မ်ားအတိုင္း လိုရာအခ်က္အလက္မ်ား ကုိ အလြယ္တကူရွာေဖြရ ယူေရးအတြက္ အသံုးျပဳ ႏိုင္မည္ျဖစ္သည့္အျပင္ အျခားသတင္းအခ်က္ အလက္မ်ား သိမ္းဆည္းျခင္းႏွင့္ ျပန္လည္ရယူ ျခင္းတို႔အတြက္ လည္း ပိုမိုအဆင္ ေျပလာႏိုင္မည္” ဆုိၿပီး ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္း ေရးသားခဲ့ေသာ ၎၏ Man-Computer Symbiosis စာတမ္း၌ ေရးသား ေဖာ္ျပထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ပထမဆံုး ARPANET ခ်ိတ္ ဆက္မႈကို ေလာ့စ္အိန္ဂ်လိစ္ရွိ ကာလီဖိုးနီးယားတကၠသိုလ္နဲ႔ စတန္းဖို႔ဒ္သုေတသနဌာနတုိ႔ အၾကား ၁၉၆၉ ခု ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔ ည ၁၀ နာရီ မိနစ္ ၃၀ မွာ စတင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၆၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔ အေရာက္မွာ Santa Barbara ရွိ ကာလီဖိုးနီးယားတကၠသိုလ္ ကိုပါထပ္မံခ်ိတ္ ဆက္လာႏိုင္ခဲ့ပါသည္။
၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာ ၿဗိတိသွ်စာတိုက္ (British Post Office), Western Union International နဲ႔ Tymnet တုိ႔ ပူးေပါင္းၿပီး International Packet Switched Service (IPSS) လို႔ေခၚတဲ့ ပထမဆံုးေသာ ႏိုင္ငံတကာ packet switch ကြန္ရက္တစ္ခုကိုတည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။၁၉၇၉ ခုႏွစ္မွာေတာ့ Compu-Serve ကေန ပီစီကြန္ပ်ဴတာအသံုးျပဳသူေတြအတြက္ ပထမဆံုးေသာ အီလက္ထေရာနစ္စာပို႔၀န္ေဆာင္မႈကို ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။၁၉၈၁ ခုႏွစ္ေရာက္တဲ့အခါ ဒီကြန္ရက္ ဟာဥေရာပနဲ႔ အေမရိကတို႔အျပင္ ကေနဒါ၊ ေဟာင္ ေကာင္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ စတဲ့ႏိုင္ငံေတြအထိက်ယ္ျပန္႔လာခဲ့ ၿပီး ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္အေရာက္မွာေတာ့ ကမၻာ လံုးဆိုင္ ရာကြန္ရက္ ခ်ိတ္ဆက္မႈစနစ္အတြက္ အေျခခံျဖစ္လာခဲ့ပါ သည္္။
(၂)အင္တာနက္ကြန္ရက္ဆီသို႔ အကူးအေျပာင္း
ကြန္ရက္စနစ္ေတြ က်ယ္ျပန္႔လာေပမယ့္ အသံုးျပဳတဲ့နည္းစနစ္ေတြက တစ္ခုနဲ႔တစ္ခုကြာျခားတာ ေၾကာင့္ အားလံုးခ်ိတ္ဆက္ အသံုးျပဳႏိုင္ဖို႔ဆိုတာကေတာ့ မလြယ္ကူေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ DARPA နဲ႔ ARPANET က ပညာရွင္ Robert E.Kahn နဲ႔ Stanford တကၠသိုလ္က Vinton တို႔ပူးေပါင္းၿပီး ကြန္ ရက္အား လံုးကို စုစည္းခ်ိတ္ဆက္ေပးႏိုင္မယ့္ စနစ္တစ္ရပ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ 1973 ခုႏွစ္မွာ ကဲြျပားတဲ့ကြန္ရက္စနစ္ေတြအၾကား internetwork protocol(IP) ကို အသံုးျပဳခဲ့ၾကပါသည္။ ဒီစနစ္ ဟာ ကြန္ရက္ေတြကို အဓိကမထားေတာ့ဘဲ host ေတြကိုပဲ အဓိကထားလုပ္ေဆာင္ ေပးတာျဖစ္ပါသည္။ တစ္ေနရာနဲ႔ တစ္ေနရာခ်ိတ္ဆက္မႈမွာ ကြန္ရက္ေတြရဲ႕အမ်ဳိးအစားက အဓိကမဟုတ္ေတာ့တာေၾကာင့္ ဘယ္ကြန္ရက္မ်ဳိးကိုမဆို တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု အလြယ္တကူခ်ိတ္ဆက္မႈျပဳလာႏိုင္ၾကပါသည္္။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွာ ေပၚေပါက္လာခဲ့ တဲ့ TCP စံၫႊန္းဟာ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ မွာ TCP/IP အျဖစ္ေရာက္ရွိလာ ကာ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္ အေရာက္မွာ ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာစံၫႊန္းအားလံုး ကို စုေပါင္းၿပီး RFC 791, 792 နဲ႔ 793 တို႔အျဖစ္ တရား၀င္အတည္ ျပဳ သတ္မွတ္ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။
အင္တာနက္ဆိုတဲ့စကားလံုးကို TCP Protocol နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပထမဆံုးထုတ္ျပန္တဲ့ RFC မွာစတင္ အသံုးျပဳခ့ဲတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ARPANET နဲ႔ NSFNet တို႔ ခ်ိတ္ဆက္မိတဲ့အခ်ိန္ေလာက္ မွာျဖစ္ၿပီး TCP/IP ကို အသံုးျပဳထားတဲ့ ကြန္ရက္ေတြကို ေယဘုယ် ေခၚဆိုသံုးႏႈန္းတဲ့စကားလံုး တစ္ခုအျဖစ္ တြင္က်ယ္လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေစာပိုင္းကာလ ေတြမွာ Internet နဲ႔ Internet-work တို႔ကို အျပန္အလွန္ဖလွယ္ အသံုးျပဳခဲ့ ၾကၿပီး Xerox Network Services လိုမ်ဳိး ကြန္ရက္ စနစ္ေတြကိုေတာ့ Internet protocol လို႔ ေခၚဆိုၾကပါ တယ္။ ကြန္ရက္ခ်ိတ္ဆက္အသံုးျပဳမႈ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူအမ်ားက စိတ္ ၀င္တစားရွိလာၾကတဲ့အျပင္ application အသစ္ေတြလည္း ေပၚထြက္လာခဲ့တာေၾကာင့္ အင္တာနက္ နည္းပညာဟာ တစ္ကမၻာလံုး ပ်ံ႔ႏွံ႔လာခဲ့ပါတယ္။ TCP/IP ေၾကာင့္ IPSS X.25 ကြန္ရက္ေတြ ကေန အင္တာနက္ကြန္ရက္ထဲ ခ်ိတ္ဆက္၀င္ ေရာက္ အသံုးျပဳႏိုင္ၿပီး ၁၉၈၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ University College London ကေန ၎ရဲ႕ အတၱလႏိၲတ္သမုဒၵ ရာျဖတ္ၿဂဳိဟ္တု ဆက္ေၾကာင္းကို IPSS ကေန တစ္ဆင့္ TCP/IP စနစ္နဲ႔ ေျပာင္းလဲ ခ်ိတ္ဆက္ေပးလ ႏိုင္ခဲ့ ပါတယ္။ အေစာပိုင္းမွာေတာ့ e-mail လိုမ်ဳိး အမ်ားသံုး application ေတြကို အင္တာနက္နဲ႔ တိုက္႐ိုက္ ခ်ိတ္ဆက္ေပးႏိုင္ျခင္းမရွိဘဲ UUCP နဲ႕ FidoNet တို႔ရဲ႕ gateway ေတြကို ၾကားခံအျဖစ္ အသံုးျပဳခဲ့ၾကရ ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ gateway ၀န္ေဆာင္မႈေတြကေတာ့ ႐ိုး႐ိုး e-mail သာမက UUCP နဲ႔ e-mail တို႔ကို ၾကားခံသံုးကာ FTP ၀က္ဘ္ဆိုက္ေတြဆီ သြားေရာက္ခ်ိတ္ဆက္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ေပးႏိုင္ခဲ့ပါသည္။
Network မ်ားခ်ိတ္ဆက္ရာတြင္protocols ၊port ၊socket မ်ားအားသိရွိထားရမည္ျဖစ္သည္။ထိုအရာမ်ား သည္ Physical မဟုတ္ပဲ Logical မ်ားသာျဖစ္သည္။
(၁)Protocol
Protocol ဆိုသည္မွာ Language တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ files system မ်ား၊ Windows(OS) အမ်ိဳးမ်ိဳး အသံုးျပဳထားသည့္ကြန္ပ်ဳတာမ်ား အခ်င္းခ်င္း ခ်ိတ္ဆက္နားလည္ႏိုင္ေအာင္ေရးသားထားေသာ language ျဖစ္သည္။protocol သည္ရုပ္သေဘာမေဆာင္သည့္ rule မ်ား၊ specification မ်ားျဖစ္ျပီး ခ်ိတ္ဆက္မွုနယ္ပယ္ အလိုက္ protocol အမ်ိဳးအစား မ်ားစြာရွိသည္။
ေအာက္ပါတို႔သည္ Computer Internet Communication Field တြင္ အသံုးမ်ားေသာ Protocol မ်ားျဖစ္သည္။
(က)TCP/IP

Transport Control Protocol/Internet Protocol အင္တာနက္ၾကီးတစ္ခုလံုးကို ေမာင္းႏွင္ထိန္းခ်ဳပ္ေနေသာ protocol ျဖစ္သည္။Network ခ်ိတ္ဆက္ရာတြင္သံုးစြဲေသာ Protocol လည္းျဖစ္သည္။
(ခ)SMTP
Simple Mail Transport Protocol သည္ေမးလ္မ်ားပို႔လြတ္ရာတြင္ အသံုးျပဳေသာ Protocol ျဖစ္သည္။
(ဂ)POP
Post Office Protocol သည္ ေမးလ္မ်ားလက္ခံရာတြင္ အသံုးျပဳသည္။
(ဃ)HTTP
World Wide Web(www) အတြက္ web browser မ်ားတြင္အသံုးျပဳေသာ Hyper Text Transport Protocol ျဖစ္သည္။ HTTP မေပၚခင္က IPX (Internet Packet Protocol)မ်ားကို လည္းအသံုးျပဳခဲ့ၾကသည္။
(င)FTP
File Transfer Protocol သည္ ဖိုင္မ်ားကို transfer ျပဳလုပ္ရာတြင္အသံုးျပဳေသာ Protocol ျဖစ္သည္။
(၂)Port
ကိုင္တြယ္လို႔ မရေသာ Logical ကိန္းဂဏန္းမ်ားျဖစ္သည္။Port number သည္ 16 bits ရွိသည့္အတြက္ Port အေရအတြက္ ႏွစ္ တစ္ဆယ့္ေျခာက္ထပ္ (၀ မွ ၆၅၅၃၆)ရွိသည္။Port Number (0 to 1024) ကို အသံုးမ်ားေသာport မ်ားအျဖစ္ IANA(Internet Assigned Numbers Authority)မွသတ္မွတ္ေပးထားသည္။အသံုးမ်ားေသာ well know port မ်ား
Service Port
FTP 21
SMTP 23
DNS 53
WWW 80
POP3 110
Proxy 8080
IRC 6667
စံသတ္မွတ္ထားေသာ Port Number မ်ားကိုအသံုးမျပဳပဲ မိမိႏွစ္သက္ရာ
Port Number မွ Serviceေပးလိုလွ်င္လည္းရသည္။
(၃)Socket
Communication Devices ႏွစ္ခု ခ်ိတ္ဆက္မိတိုင္း socket ျဖစ္သည္။

၁၉၈၄ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၈၈ ခုႏွစ္အၾကားမွာ CERN က ၎ရဲ႕ အဓိက ကြန္ပ်ဴတာစနစ္ေတြ၊ workstation ေတြ၊ ပီစီေတြနဲ႔ accelerator control စနစ္တုိ႔ကို TCP/IP အျဖစ္ ေျပာင္းလဲခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေတာအတြင္း CERN အေနနဲ႔ ၎ရဲ႕ကိုယ္ပိုင္ network protocol သံုးထားတဲ့ ကြန္ရက္တစ္ခုကို ဆက္လက္ အသံုးျပဳေနခဲ့ပါတယ္။ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ အဲဒီတုန္းက TCP/IP က စနစ္ကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔အသံုးျပဳဖို႔ တြန္႔ဆုတ္ေနခဲ့ၾကတာေၾကာင့္ CERN TCP/IP intranet ဟာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္အထိ အင္တာနက္ကြန္ရက္ႀကီးနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္မမိႏိုင္ေသးဘဲ သီးျခားတည္ရွိေနခဲ့ပါသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ျပင္ပက ပထမဆံုး ARPANET ခ်ိတ္ဆက္မႈကို ၁၉၇၃ ခုႏွစ္မွာ ေနာ္ေ၀းႏိုင္ငံ NORSAR ကြန္ရက္နဲ႔ ျပဳလုပ္ ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး မ်ားမၾကာမီမွာပဲ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္လက္ခ်ိတ္ ဆက္မႈျပဳခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ အေရာက္မွာ ေတာ့ ဒီကြန္ရက္ဆက္ေၾကာင္းေတြကို တျခား ARPANET ကြန္ရက္ေတြ အားလံုးနဲ႔အတူပဲ TCP/IP အျဖစ္ ေျပာင္းလဲခဲ့ၾကပါသည္္။
အာရွတိုက္အတြင္းကိုေတာ့ ၁၉၈၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းမွာမွ အင္တာနက္ကြန္ရက္ေရာက္ရွိလာ ခဲ့တာျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္ ကတည္းက UUCPက အေျချပဳ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ JUNET ဟာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ NSFNet နဲ႔ ၀င္ေရာက္ ခ်ိတ္ဆက္လာခဲ့ပါတယ္။ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံကေတာ့ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ TECHNET ကြန္ရက္ကို ဖန္တီးခဲ့ ကာ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ ထုိင္းႏိုင္ငံက ၎ရဲ႕ခ်ဴလာေလာင္ကြန္တကၠသိုလ္ နဲ႔ UNNET တို႔အၾကား ကြန္ရက္ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး အင္တာနက္ကြန္ ရက္ႀကီးနဲ႔ စတင္ခ်ိတ္ဆက္လာႏိုင္ ခဲ့ပါသည္။
(၃)အင္တာနက္ကို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းသံုးအျဖစ္ ဖြင့္ေပးလိုက္ျခင္း
အေစာပိုင္းကာလေတြမွာ အင္တာနက္ကို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအေနနဲ႔ အသံုးမျပဳဖို႔ တားျမစ္ထားေပမယ့္ အဓိပၸာယ္အတိအက်နဲ႔ တားျမစ္ထားမႈမရွိတဲ့အျပင္ အမ်ားအားျဖင့္ ကိုယ္ပိုင္သေဘာဆႏၵနဲ႔ပဲ အသံုးမျပဳဘဲေန ၾကတာကိုေတြ႕ရ ပါသည္။ ၁၉၈၀ ျပည့္ ေႏွာင္းပိုင္း ကာလေတြမွာေတာ့ ပထမဆံုးေသာ အင္တာနက္ ၀န္ေဆာင္မႈကုမၸဏီ (Internet Service Provider) ေတြ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ ဒီအထဲက PSINet, UUNET, Netcom, Portal Software ေတြဆိုရင္ ေဒသတြင္း သုေတသန ကြန္ရက္ေတြအတြက္သာမက UUCP အေျချပဳ e-mail နဲ႔ Usenet News စတဲ့ အမ်ားျပည္သူေတြအတြက္ ၀န္ေဆာင္မႈေတြကိုပါေပးလာတာၾကပါ သည္။ အေမရိကန္အေနာက္ဘက္ကမ္းေျခအတြက္ အခုအခါ Verio လို႔လူသိမ်ားေနတဲ့ Best Internet ကို ၁၉၈၆ ခုႏွစ္မွာ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး အေရွ႕ဘက္ကမ္းေျခေဒသအတြက္ ပထမဆံုး dial-up ကုမၸဏီ world.std.com ကို ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ မွာ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါသည္။
(၄)စံခ်ိန္၊စံၫႊန္းမ်ားအတြက္ စံၫႊန္းသတ္မွတ္ခ်က္
အင္တာနက္ကြန္ရက္ႀကီးဟာ ဘယ္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္၊ ဘယ္ကုမၸဏီ၊ ဘယ္အဖဲြ႕အစည္းကမွပိုင္ ဆိုင္ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာမ်ဳိးမရွိဘဲ အလ်င္အျမန္ႀကီးထြားလာခဲ့ေပမယ့္ ကြန္ရက္ႀကီး ျပႆနာတစ္စံုတစ္ရာ မေပၚ ေပါက္ဘဲ လည္ပတ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အမ်ားလက္ခံသေဘာထူထားတဲ့ စံၫႊန္းတစ္ခု လိုအပ္ေန တယ္ ဆိုတာ သိျမင္လာၾကပါသည္။ အင္တာနက္စံၫႊန္းသတ္ မွတ္ဖို႔အတြက္ RFC (Request for Comments) က ေန စတင္ ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလမွာ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ႕ ေငြေၾကးအ ေထာက္အပံ့နဲ႔ သုေတသနပညာရွင္ေတြကေန IETF ကို စတင္ဖဲြ႕စည္းခဲ့ပါ တယ္။ IETF အစည္း အေ၀းကို သံုးလတစ္ႀကိမ္ ပံုမွန္က်င္းပၿပီး စတုတၳေျမာက္အစည္းအေ၀းမွာေတာ့ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ ကုမၸဏီေတြကေန ပညာရွင္ေတြ ပါ၀င္တက္ေရာက္ခြင့္ရရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ေနာက္ IETF အစည္းအေ၀းေတြကေန လက္ခံတဲ့ စံၫႊန္းေတြကို STD အျဖစ္ အမ်ားက အသံုးျပဳလာခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ အေရာက္မွာေတာ့ IETF ဟာ Internet Society ရဲ႕ ေအာက္ကို ေရာက္ရွိၿပီး ႏိုင္ငံတကာစံၫႊန္း သတ္မွတ္မႈမ်ားဆုိင္ရာ လြတ္လပ္တဲ့ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္လာခဲ့ပါသည္။
(၅)NIC, InterNIC, IANA နဲ႔ ICANN ဆိုတာ
အင္တာနက္ကြန္ရက္ႀကီးတစ္ခုလံုးကို စီမံခန္႔ခဲြဖုိ႔အတြက္ Network Information Centre (NIC) ကို ကာလီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ Menlo Park ရွိ Stanford သုေတသနဌာနမွာ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါ တယ္။ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္အ ေရာက္မွာ NIC ရဲ႕ စီမံခန္႔ခဲြမႈကို Internet Assigned Numbers Authority (IANA) က လဲႊေျပာင္းယူခဲ့ပါ သည္။Paul Mockapetris က ဒိုမိန္း အမည္ေပးစနစ္ (Domain Name System) ကို ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။ အေစာ ပိုင္းမွာ Stanford သုေတသနဌာနရွိ Defense Data Network- Network Information Centre (DDN-NIC) ကေန .mil, .gov, .edu, .org, .net, .com, .us စတဲ့ top-level domain (TLD) ေတြနဲ႔ root nameserver စီမံခန္႔ခဲြမႈေတြ၊ အင္တာနက္ အမည္ေပးစနစ္ေတြအားလံုးကို တာ၀န္ယူခဲ့ပါတယ္။
၁၉၉၁ ခုႏွစ္ အေရာက္မွာ ကာကြယ္ေရး သတင္းအခ်က္အလက္စနစ္ ေအဂ်င္စီ (DISA) ကေန DDNNIC ကို Government Systems Inc ဆီ လဲႊေျပာင္းေပးခဲ့ပါသည္။ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား သိပၸံေဖာင္ ေဒးရွင္းက InterNIC ကို တည္ေထာင္ၿပီး ကုမၸဏီ ၃ ခုကို လုပ္ငန္းေတြ ခဲြေ၀ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီစနစ္ အရ Network Solutions ဟာ ဒိုမိန္းမွတ္ပံုတင္၀န္ေဆာင္မႈကို တာ၀န္ယူၿပီး AT&T u directory နဲ႔ database ၀န္ေဆာင္မႈကို တာ၀န္ယူရကာ General Atomics ကေန သတင္းအခ်က္အလက္စနစ္အတြက္ တာ၀န္ယူခဲ့ပါ တယ္။ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္အေရာက္မွာေတာ့ IANA နဲ႔ InterNIC ႏွစ္ခုစလံုးဟာ ကာလီဖုိးနီးယားမွာ အေျခစိုက္တဲ့ အင္တာနက္ဒိုမိန္း မွတ္ပံုတင္ေရးအဖဲြ႕ႀကီး (ICANN) ရဲ႕ လက္ေအာက္ကို ေရာက္ရွိခဲ့ပါ တယ္။ အဲဒီေနာက္ ပိုင္းမွာ DNS စနစ္ကို ပုဂၢလိကကုမၸဏီေတြဆီ လဲႊေျပာင္းေပးခဲ့ၿပီး အင္တာနက္အမည္မ်ား စီမံခန္႔ခဲြမႈကိုလည္း ကန္ထ႐ိုက္စနစ္နဲ႔ ကုမၸဏီေတြဆီ ခ်ေပးခဲ့ပါတယ္။

(၆)ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္အင္တာနက္
ကၽြန္ေတာ္တို႔ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွာ Myanmar Computer Science Development Concil ကိုဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ပါသည္။၁၉၉၇ အေစာပိုင္းတြင္ Eagle Group Company မွ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားအတြက္ “datserco.com.mm” ျဖင့္အီးေမလ္၀န္ေဆာင္မွုကိုစတင္ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ x.400 protocol ျဖင့္ အီးေမးလ္ စနစ္ကို ၁၉၉၈ ခုနွစ္ ဝန္းက်င္မွာ စတင္အသံုးျပဳခဲ့ပါသည္။ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အင္တာနက္၀န္ေဆာင္မွု ေပးေနေသာ ISP လက္ရွိႏွစ္ခုရွိပါသည္။Myanmar Post and Telecoms(MPT) ႏွင့္ ယခု MTP (ယခင္ Bagan Cybertech(BCT) )တို႔ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၏ Country domain name မွာ .mm ျဖစ္ပါသည္။ႏိုင္ငံတကာ ေရေအာက္ ေကဘယ္လ္ဆက္ေၾကာင္း SEA – ME – WE3 (2.5 Gbps)ျဖင့္ႏိုင္ငံတကာ အင္တာနက္ဆက္သြယ္မွုျပဳလုပ္ပါသည္။၂၀၀၆ ခုႏွစ္စာရင္မ်ားအရ ADSL အသံုးျပဳသူ ၉၀၀ ေက်ာ္၊ BWLL အသံုးျပဳသူ ၁၃၀၀ ေက်ာ္ ၊ Dail Up အသံုးျပဳသူ ၆၅၀၀ ေက်ာ္ ၊ iPSTAR အသံုးျပဳသူ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ရွိပါသည္။ယခု အခါမွာေတာ့ အင္တာနက္ ကေဖးဆိုင္မ်ားေနရာအႏွံ႔ ေပၚေပါက္လာျပီး လူတိုင္းအင္တာနက္ကိုအလြယ္တစ္ကူ သံုးစြဲႏိုင္ေနျပီျဖစ္ပါသည္။ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံတြင္ အင္တာနက္ ရယူသံုးစြဲမွပံုစံမ်ားကေတာ့ အမ်ိုဳအစား(၆)မ်ိုးျဖင့္ ဆက္သြယ္သံုးစြဲေနၾကပါသည္။ ထိုအမ်ိဳးအစားမ်ားမွာ-
၁။Dail up
၂။ADSL
၃။BWLL(Broadband wireless local)
၄။iPSTAR Satellite Broadband
၅။Fibre links
၆။Wi Max

(၁)ADSL & Dial-up

ရန္ကုန္မွာဆိုရင္ အရင္တုန္းက ဒီ service က ေနရာတိုင္း မရပါဘူး ဘာလိုလည္းဆိုရင္ သက္ဆိုင္ရာ ျမိဳ႔နယ္အိတ္ခ်ိန္းရုံးေတြမွာ ADSL server စက္ေတြမရွိေသးလို႔ျဖစ္ပါသည္။ အခုေနရာတုိင္းရေနျပီျဖစ္ပါသည္ ။ MPT ကေနျပီး သက္ဆုိင္ရာ အိတ္ခ်ိန္းေတြကို Cable နဲ႔သြားတာျဖစ္ပါသည္ ။ ဒီနည္းပညာမွာေတာ ဖုန္းလိုင္းနဲ႔ဆက္သြယ္တာ ျဖစ္ပါသည္။


(၂)iPstar

သူကေတာ သက္ဆိုင္ရာစက္ကေနျပီး ျဂိဳလ္တုကိုသြားျပီး တိုးေၾကာင္ေလး ေျမျပင္ေ၀ဟင္ဆက္သြယ္ေရးစခန္းက တဆင္႔သုံးရတာျဖစ္ပါသည္။


(၃)Broad Band

အရင္တုန္းကသုံးတဲ႔ပုံစံကေတာ့ သူက wimax လိုပျဖစ္ပဲ ျဖစ္ပါသည္။ အရင္တုန္းကေတာ႔ Bagan က ရန္ကုန္ျမိဳ႔နဲ႔ အခ်က္အခ်ာက်တဲ႔ေနရာ ၂ ခုမွာ တပ္ဆင္ထားပါတယ္။ တစ္ခုကေတာ Trader Hotel အေပၚမွာနဲ႔ ေနာက္တစ္ခုက ေရြဂုံတိုင္မွာ ျဖစ္ပါသည္။ အဲဒီကေနမွတစ္ဆင့္ဆိုင္ရာ outdoor receiver ေတြဆီကို လြင့္ေပးတာျဖစ္ပါသည္။


ပံု(၆) ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖ်ာပံုျမိဳ႔ ႏိုင္ငံတကာေရေအာက္ေကဘလ္ဆက္ေၾကာင္း SEA – ME – WE3 (2.5 Gbps) ဆက္ေၾကာင္းျပေျမပံု
ယခုလက္ရွိတြင္ ရန္ကုန္ႏွင့္မႏၱေလး ျမိဳ႔ၾကီးႏွစ္ျမိဳ႔ကို Fiber Optic backbone ျဖင့္ခ်ိတ္ဆက္ထားျပီျဖစ္ပါသည္။ယခုအခါ အင္တာနက္ဆက္္ေၾကာင္းမ်ားကို ႏိုင္ငံအႏွံ႔ တိုးခ်ဲ႔ေဖာက္လုပ္ေနျပီ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္လည္း အင္တာနက္ဆက္ေၾကာင္းသစ္မ်ားေဖာက္လုပ္ဆက္သြယ္ေနျပီျဖစ္ပါသည္။



ကိုးကားအရင္းအျမစ္မ်ား
(၁) Internet Journal
(၂)အြန္လိုင္းစြယ္စံုက်မ္း