ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔အတြက္ သိသင္႔သိထုိက္တဲ႔ ဗုဒၶ၀င္အက်ဥ္း

ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔အတြက္ သိသင္႔သိထုိက္တဲ႔ ဗုဒၶ၀င္အက်ဥ္း (သုိ႔)
ဗုဒၶဘာသာအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာအက်ဥ္းေလးပါ။ သိလုိသူမ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္ကာ
ေရးသား ပူေဇာ္လုိက္ပါသည္။

ဘုရားအေလာင္းေတာ္သည္ -၆၂၄-ဘီစီတြင္ (ျမန္မာလလုိ-၀ါဆုိလျပည့္၊
ၾကာသာပေတးေန႕တြင္) မယ္ေတာ္မာယာ၀မ္းၾကာ တုိက္တြင္ သေႏၶယူပါသည္။
ဘုရားေလာင္းသည္ -၆၂၃-ဘီစီ၊ (ျမန္မာလလုိ ကဆုန္လျပည့္၊ ေသာၾကာေန႕)တြင္
နီေပါႏုိင္ငံ၊ လုမၺိနီဥယ်ာဥ္၌ မယ္ေတာ္မာယာေဒ၀ီ၊
ခမည္းေတာ္သုေဒၶါဒနမင္းႀကီးတုိ႕မွ ေမြးဖြားခဲ႔ပါသည္။ ဘုရားေလာင္း နာမည္မွာ
သိဒၶတၳျဖစ္ပါသည္။
(၁၆-ႏွစ္မွ ၂၉)ႏွစ္အထိ နန္းစည္းစိမ္းကုိ ခံစားပါသည္။)

ဘီစီ-၅၉၄-(ျမန္မာလလုိ-၀ါဆုိလျ ပည့္၊ တနလၤာေန႕)တြင္ အိမ္ရာတည္ေထာင္
လူ႕ေဘာင္ခြါကာ ေတာထြက္ေတာ္မူပါသည္။ (သက္ေတာ္ ၂၉-ႏွစ္ အရြယ္ ျဖစ္ပါသည္။)

၂၉-ႏွစ္မွ ၃၅-ႏွစ္အထိ ဒုကၠရစရိယာ-ပင္ပန္းေသာအက်င္႔ က်င့္ခဲ့ရပါသည္။)
ဘီစီ-၅၈၈-(ျမန္မာလလုိ-ကဆုန္လျပည့္၊ ဗုဒၶဟူးေန႕)တြင္ သဗၺညဳတဉာဏ္ေတာ္ကုိ
ရရွိေတာ္မူပါသည္။ (သက္ေတာ္ ၃၅-ႏွစ္ အရြယ္ျဖစ္ပါသည္။)
၄င္းဘီစီ-၅၈၈-(ျမန္မာလလုိ-၀ါဆုိလျပည့္ စေနေန႕)တြင္ ပထမဆုံးေသာ
ဓမၼစၾကာသုတ္ေတာ္ကုိ ဗာရာဏသီၿမိဳ႕အနီး မိဂဒါ၀ုန္ ေတာမွာ ေဟာေတာ္မူပါသည္။

မွတ္ခ်က္။ ။ဗုဒၶဂယာႏွင့္ မိဂဒါ၀ုန္ေတာသည္ -၁၈-ယူဇနာ/ မုိင္အားျဖင့္
-၁၄၄-မုိင္ ေ၀းပါသည္။

ဓမၼစၾကာတရားပြဲမွာ လူသားအေနနဲ႕ ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးသာ ပါ၀င္ပါသည္။
၄င္းတရားပြဲမွာ အရွင္ေကာ႑ညသည္ အ႐ုဏ္မတက္မီ ေသာတာပန္တည္ပါသည္။
ေနာက္ဆက္လက္ၿပီး ဘုရားရွင္က-အနတၱလကၡဏသုတ္ကုိ ေဟာေသာအခါ ပဥၥ၀ဂၢီရဟန္းေတာ္
ငါးဦးစလုံး ရဟႏၱာ ျဖစ္ေတာ္မူၾကပါသည္။

ဘီစီ-၅၈၈-တြင္ ဘုရားရွင္သည္ ပထမဆုံးသာသနာျပဳခရီးစဥ္ကုိ စတင္ လုပ္ခဲ့ပါသည္။

ဘီစီ-၅၄၃-(ျမန္မာလလုိ-ကဆုန္လျ ပည့္၊ အဂၤါေန႕)တြင္ ဘုရားရွင္ သက္ေတာ္(၈၀)၊
၀ါေတာ္ (၄၅)တြင္ ကုသိနာ႐ုံ၊ အင္ၾကင္းေတာ၌ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေတာ္မူပါသည္။
ကဆုန္လဆုပ္(၅)ရက္၊ တနဂၤေႏြေန႕တြင္ အေလာင္းေတာ္ကုိ မီးပူေဇာ္ပါသည္။

ပထမသဂၤါယနာ-
ဘုရားရွင္ သက္ေတာ္(၃၅-မွ-၈၀)အတြင္း၊ ၀ါေတာ္အေနအားျဖင့္(၄၅)၀ါအတြင္း
ေဟာၾကားခဲ့ေသာ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကုိ တစ္စုတစ္ေ၀းတည္း စီးစဥ္ဖုိ႕ရန္
ဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳ ၿပီး တစ္လအၾကာ--

ဘီစီ-၅၄၃-မွာ ပထမဆုံး သဂၤါယနာကုိ ရာဇၿဂိဳလ္ၿမိဳ႕၊ သတၱပဏၰိလႈိဏ္ဂူ၌
ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကုိ စုေပါင္းရြတ္ဆုိျခင္းဟူေသာ သဂၤါယနာတင္ၾကပါသည္။
ပထမ သဂၤါယတင္ပြဲမွာ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္သည္ အရွင္မဟာကႆပ ျဖစ္၍ အရွင္ဥပါလိမေထရ္က
၀ိနည္းအရာတာ၀န္ယူ၍၊ အရွင္အာနႏၵာက သုတၱန္အရာတာ၀န္ယူပါသည္၊
အဖြဲ႕၀င္သံဃာေတာ္ (၅၀၀) ျဖစ္ပါသည္။ ၀ါေခါင္လဆုပ္ (၅)က စတင္က်င္းပကာ
(၇)လၾကာပါသည္။ အေထာက္အပံ့ဒကာေတာ္သည္ အဇာတသတ္မင္း ျဖစ္ပါသည္။

မွတ္ခ်က္။ ။ဗုဒၶပရိနိဗၺာန္ျပဳၿပီး ပထမသဂၤါယနာတင္ခ်ိန္က စတင္၍
(အဂၤလိပ္လုိ-B.E) သုန္းကာ ဗုဒၶသာသနာႏွစ္ကုိ စတင္ေရတြက္ပါသည္။
“သဂၤါယနာ”ဟူသည္ စုေပါင္းရြတ္ဆုိျခင္းဟု အဓိပၸါယ္ရပါသည္။

ဘုရားရွင္ေဟာၾကားခဲ့ေသာ ပိဋကတ္ေတာ္တုိ႕ကုိ အရွင္မဟာကႆပ စေသာ
မေထရ္အဆက္ဆက္တုိ႕ ဆက္ကာဆက္ကာ ေဆာင္ယူထိန္းသိမ္းခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာကုိ
အစြဲျပဳ၍ “ေထရိက” ၊ ေနာက္ မေထရ္အစဥ္အဆက္တုိ႕ ထိန္းသိမ္းခဲ့ေသာ
ဗုဒၶအယူ၀ါဒအေနအားျဖင့္ “ေထရ၀ါဒသာသနာ”အျဖစ္ အမည္တြင္ခဲ့ပါသည္။

ဒုတိယသဂၤါယနာ-
(BC -443/B.E-100) သာသႏွစ္ (၁၀၀)အေရာက္မွာ ေ၀သာလီၿမိဳ႕၊
၀ါဠဳကာ႐ုံေက်ာင္းမွာ ဒုတိယသဂၤါယနာတင္ပါသည္။ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္သည္
အရွင္ယသျဖစ္ပါသည္။ အရွင္သဗၺမိမေထရ္ႏွင့္ အရွင္ေရ၀တမေထရ္တုိ႕က
အဓိကတာ၀န္ယူကာ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကုိ ရြတ္ဆုိၾကပါသည္။ အဖြဲ႕၀င္ သံဃာေတာ္
(၇၀၀) ျဖစ္ပါသည္။ (၈)လ ၾကာပါသည္။ အေထာက္အပံ့ ေပးေသာဒကာသည္
ကာလာေသာကမင္းျဖစ္ပါသည္။

တတိယသဂၤါယနာ-
(BC-249/B.E-300) သာသနာႏွစ္ (၃၀၀)အေရာက္မွာ ပါဋလိပုတ္ၿမိဳ႕ေတာ္၊
အေသာကာ႐ုံေက်ာင္း၌ တတိယသဂၤါယနာ တင္ပါသည္။ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္မွာ
အရွင္မဟာေမာဂၢလိပုတၱတိႆ မေထရ္ျဖစ္၍ အရွင္မဟာကႆပမေထရ္ႏွင့္ ကာက႑၏သားျဖစ္ေသာ
အရွင္ယသမေထရ္တုိ႕ က အဓိက တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္ပါသည္။
အဖြဲ႕၀င္သံဃာေတာ္အေရအတြက္မွာ (၁၀၀၀) ျဖစ္ပါသည္။ ဤသံဂၤါယနာတင္ပြဲ၌
၀ိနည္းေရးရာမ်ားကုိ အဓိကထားကာ ေဆြးေႏြးျခင္း ျပဳလုပ္ၾကပါသည္။
အေထာက္အပံ့မင္းမွာ အေသာကမင္းႀကီးျဖစ္ပါသည္။ ဤတတိယသဂၤါယနာသည္ (၉)လ
ၾကာပါသည္။

တတိယသဂၤါယနာ တင္ၿပီးခ်ိန္ကစၿပီး (၉)တုိင္း (၉)ဌာနတုိ႕သုိ႕
အရွင္မဟာေမာဂၢလိပုတၱတိႆ မေထရ္ႏွင့္ အေသာကမင္းႀကီးတုိ႕ တာ၀န္ယူကာ သာသနာျပဳ
ေစလႊတ္ေတာ္မူပါသည္။

(၉)တုိင္း (၉)ဌာနႏွင့္ သာသနာျပဳမေထရ္မ်ား-
၁။ ကသၼီရႏွင့္ဂႏၶာရအရပ္=အရွင္မဇၥ်ႏၱိကမေထရ္ ဦးေဆာင္ကာႂကြ။
၂။ မဟႎသကအရပ္=အရွင္မဟာေဒ၀မေထရ္ ဦးေဆာင္ကာႂကြ။
၃။ ၀န၀ါသိအရပ္= အရွင္ရကၡိတမေထရ္ ဦးေဆာင္ကာႂကြ။
၄။ အပရႏၱအရပ္=အရွင္ေယာနကဓမၼရကၡိတမေထရ္ ဦးေဆာင္ကာႂကြ။
၅။ မဟာရ႒အရပ္= အရွင္မဟာဓမၼရကၡိတမေထရ္ ဦးေဆာင္ကာႂကြ။
၆။ ေယာနကအရပ္=အရွင္မဟာရကၡိတမေထရ္ ဦးေဆာင္ကာႂကြ။
၇။ ဟိမ၀ႏၱာအရပ္= အရွင္မဇၥ်ိမမေထရ္ ဦးေဆာင္ကာႂကြ။
၈။ သု၀ဏၰဘူမိအရပ္= အရွင္ေသာဏမေထရ္ႏွင့္ အရွင္ဥတၱရမေထရ္တုိ႕ ဦးေဆာင္ကာႂကြ။
၉။ တမၺပဏၰိ (သီဟုိဠ္)အရပ္=အရွင္မဟိႏၵမေထရ္ ဦးေဆာင္ကာႂကြ။

စတုတၳသဂၤါယနာ-
(B.C 94/ B.E 450) သာသနာေတာ္သကၠရဇ္ (၄၅၀)-အေရာက္တြင္ သီဟုိဠ္၊ မလယဇနပုဒ္၊
အာေလာကလႈိဏ္တြင္ စတုတၳသဂၤါယနာတင္ပါသည္။ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္မွာ
မဟာဓမၼရကၡိတမေထရ္ျဖစ္၍ အဖြဲ႕၀င္ဆရာေတာ္အေရအတြက္သည္ (၅၀၀) ျဖစ္ပါသည္။
-၁-ႏွစ္အခ်ိန္ယူကာ သဂၤါယနာတင္ခဲ့ၾကပါသည္။ အေထာက္အပံ့ေပးေသာဒကာသည္
၀ဋၬဂါမဏိမင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဤစတုတၳသဂၤါယနာတြင္ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကုိ ေပရြက္တြင္
အကၡရာေရးျခင္းျဖင့္ သဂၤါယနာတင္ခဲ့ၾကပါသည္။

ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ဗုဒၶသာသနာေရာက္ရွိပုံ-

ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ျမန္မာႏုိင္ငံ-
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ 3rd Century A.D-တြင္ ဗုဒၶသာသနာ စတင္ေရာက္ရွိပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာနဲ႕တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ-
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ 1st Century A.D-တြင္ ဗုဒၶဘာသာစတင္ေရာက္ရွိပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာနဲ႕ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံ-
ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံမွာ A.D 189-တြင္ ဗုဒၶဘာသာစတင္ေရာက္ရွိပါသည္။ တ႐ုတ္မွ
တဆင့္ေရာက္ရွိျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ကုိရီးယားႏုိင္ငံ-
ကုိရီးယားႏုိင္ငံမွာ A.D 372-ႏွစ္တြင္ ဗုဒၶဘာသာစတင္ေရာက္ရွိပါသည္။

ဗုုဒၶဘာသာႏွင့္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ-
ဂ်ပန္ႏုိင္ငံသုိ႕ A.D ၅၅၂၊ သာသနာေတာ္ႏွစ္ -၁၀၉၅-တြင္
ဗုဒၶသာသနာ စတင္ေရာက္ရွိပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ကေမၻာဒီယားႏုိင္ငံ-
ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံသုိ႕ A.D -၅-ရာစုတြင္ ဗုဒၶဘာသာ စတင္ေရာက္ရွိပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံ-
ထုိင္းႏုိင္ငံသုိ႕ A.D -၆-ရာစု၊ သာသနာေတာ္ႏွစ္ -၁၃၀၀-တြင္
ဗုဒၶသာသနာ စတင္ေရာက္ရွိပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံ-
အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံသုိ႕ A.D -၆-ရာစုတြင္ ဗုဒၶသာသနာေရာက္ရွိပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာႏွင္႕ တိဗက္ႏုိင္ငံ-
တိဗက္ႏုိင္ငံသုိ႕ A.D -၇-ရာစုတြင္ ဗုဒၶသာသနာ စတင္ေရာက္ရွိပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ႐ုရွားႏုိင္ငံ-
႐ုရွားႏုိင္ငံသုိ႕ A.D -၁၇-ရာစုတြင္ ဗုဒၶသာသနာ စတင္ေရာက္ရွိပါသည္။

အိႏၵိယႏုိင္ငံႏွင့္ ဗုဒၶသာသနာ-
အိႏၵိယႏုိင္ငံတြင္ A.D -၆-ရာစုေလာက္ကစၿပီး ဗုဒၶသာသနာ တေျဖးေျဖး
ကြယ္ေပ်ာက္သြားခဲ့ပါသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ ပုဂံဗုဒၶသာသနာ-
ျမန္မာႏုိင္ငံ ပုဂံသုိ႕ A.D -၁၁-ရာစုေလာက္တြင္ ဗုဒၶသာသနာေရာက္ရွိပါသည္။
အရွင္အရဟံႏွင့္ အေနာရထာမင္းႀကီးတုိ႕ ဦးစီးကာ ျမန္မာျပည္ဗုဒၶသာသနာ
ပုိမုိစည္ပင္ျပန္႕ပြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကပါသည္။

ပဥၥမသဂၤါယနာ-
A.D -၁၈၇၁/ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ႏွစ္ -၂၄၁၅-ခု/ ျမန္မာသကၠရစ္ -၁၂၃၂-ခုႏွစ္၊
တန္ေဆာင္မုန္းလတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ မႏၱေလးေတာင္ေျခတြင္
ပဥၥမသဂၤါယနာတင္ပါသည္။ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္မွာ မႏၱေလး၊
ဒကၡိဏာရာမ ေက်ာင္းတုိက္ဆရာေတာ္ အရွင္ဇာဂရာဘိ၀ံသ မေထရ္ျဖစ္၍၊
အဖြဲ႕၀င္ဆရာေတာ္အေရအတြက္မွာ ၂၄၀၀-ျဖစ္ပါသည္။ အေထာက္အပံ့ဒကာမွာ
မင္းတုန္းမင္းႀကီး ျဖစ္ပါသည္။
ဤ ပဥၥမသဂၤါယနာတြင္ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကုိ ေက်ာက္ထက္အကၡရာတင္ျခင္းျဖင္႔
သဂၤါယနာ တင္ခဲ့ၾကပါသည္။ ေက်ာက္ခ်ပ္ေရ-၇၂၉-ခ်ပ္ရွိပါသည္။
ေက်ာက္ထက္အကၡရာတင္ရာ၌ ၾကာခ်ိန္မွာ (၇)ႏွစ္၊ (၆)လႏွင့္ (၁၄) ရက္ၾကာပါသည္။

ဗုဒၶသာသနာေတာ္အလံႏွင့္ သမုိင္း-
A.D -၁၈၈၀-ခုႏွစ္တြင္ ဗုဒၶသာသနာ့ အလံကုိ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား စစ္ဗုိလ္ႀကီး
-Henry Steel Olcott-က စတင္ တီထြင္ခဲ့ ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

အဂၤလန္ႏုိင္ငံ၌ ပထမဆုံးေသာ ဗုဒၶသာသနာ့အဖြဲ႔အစည္း-
A.D -၁၈၈၁-ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလန္ႏုိင္ငံတြင္-ပါဠိက်မ္းစာအဖြဲ႕အစည္း-ဆုိၿပီး
ပထမဆုံးေသာ ပိဋကတ္အဖြဲ႕အစည္း အဂၤလန္ႏုိင္ငံတြင္ စတင္ေပၚေပါက္ခဲ့ပါသည္။
တည္ေထာင္သူမွာ -T.W. Rhys Davids- ျဖစ္ပါသည္။ သူသည္ မူရင္း
ခရစ္စ္ယာန္ဘာသာ၀င္ျဖစ္ပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာ အိႏၵိယႏုိင္ငံတြင္ျပန္လည္ေမြးဖြ ားျခင္း-
A.D -၁၈၉၁-ခုႏွစ္တြင္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံမွ
အနာဂါရိကဓမၼပါလ သူေတာင္စင္ႀကီးဦးေဆာင္ကာ အိႏိၵယႏုိင္ငံ၊ ဗုဒၶဂယာမွာ
မဟာေဗာဓိအဖြဲ႕အစည္းဆုိၿပီး ဗုဒၶဘာသာ ျပန္လည္တည္ေထာင္ပါသည္။
A.D -၁၉၅၆-ခုတြင္ အိႏိၵယႏုိင္ငံသား Dr. B.R Ambedkar-ဦးေဆာင္ၿပီး
အိႏိၵယႏုိင္ငံတြင္ ဗုဒၶသာသနာပုိမုိ ျပန္႕ပြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။
၁၉၅၆-ခု၊ ေအာက္တုိဘာ -၁၄-ရက္တြင္ အိႏိၵယႏုိင္ငံသား (၁)သန္းခန္႕
ဗုဒၶဘာသာအျဖစ္သုိ႕ ကူးေျပာင္းၾကပါသည္။

ဆ႒သဂၤါယနာ-
A.D ၁၉၅၄-၅၆/ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ႏွစ္ ၂၄၉၈-ခု၊ ျမန္မာသကၠရဇ္ ၁၃၁၆-ခု၊
ကဆုန္လျပည့္ေန႕တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ကမၻာေအး၊
မဟာပါသာဏလႈိဏ္ဂူ၌ ဆ႒သဂၤါယနာတင္ပါသည္။ ဦးေဆာင္ဆရာေတာ္မွာ
ေညာင္ရမ္းဆရာေတာ္ အရွင္ေရ၀တမေထရ္ျဖစ္၍၊ အဓိကတာ၀န္ယူ
ရြတ္ဖတ္သရဇၥ်ာယ္ေသာ မေထရ္မ်ားမွာ မဟာစည္ဆရာေတာ္ႏွင့္ မင္းကြန္းဆရာေတာ္တုိ႕
ျဖစ္ပါသည္။

အဖြဲ႕၀င္ဆရာေတာ္အေရအတြက္မွာ ေထရ၀ါဒ (၅)ႏုိင္ငံ (သီရိလကၤလာ၊ ျမန္မာ၊
ထုိင္း၊ ေလာ၊ ကေမၻာဒီယား)တုိ႕မွ (၂၅၀၀)ေသာ မေထရ္တုိ႕ျဖစ္ပါသည္။ အျခားေသာ
ႏုိင္ငံ (၂၄)ႏုိင္ငံတုိ႕မွလည္း အကူအညီမ်ား ေပးၾကပါသည္။ အေထာက္အပံ့ဒကာမွာ
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုႏွင့္ ျမန္မာျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ား ျဖစ္ပါသည္။

မွတ္ခ်က္။ ။ဤဆ႒သဂၤါယနာတင္ပြဲမွာ ပါဠိေတာ္တင္မက အ႒ကထာ၊ ဋီကာမ်ားကုိပါ
ျပန္လည္ စစ္ေဆးဆုံးျဖတ္ျခင္းျဖင့္ သဂၤါယနာတင္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

အိႏၵိယႏုိင္ငံႏွင့္ ၀ိပႆနာ-
A.D -၁၉၆၅၊ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ႏွစ္ -၂၅၁၂-ခုႏွစ္တြင္
ဆရာႀကီး ဦးဂုိအင္ကာဦးေဆာင္ၿပီး အိႏၵိယႏုိင္ငံတြင္ ဗုဒၶဘာသာ ၀ိပႆနာတရား
ျပန္လည္ အျမစ္တြယ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ပါသည္။

ပထမဆုံးေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀က္ဘ္ဆုိက္-
A.D -၁၉၉၈-ေမလတြင္ Nibbana.com-ဟူေသာ ပထမဆုံးဗုဒၶဘာသာ၀က္ဘ္ဆုိက္ကုိ
အဂၤလန္ႏုိင္ငံ ကေန ဖန္တီးႏုိင္ခဲ့ပါသည္။

အာဖစ္ဂန္နစ္တန္မွ (Bamiyan)ဗမီယန္ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္-
A.D-၂၀၀၁၊ မတ္လတြင္ အာဖဂန္နစ္စတန္မွ ကမၻာ႔အံဖြယ္ရပ္ေတာ္မူ
ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္ကုိ တာလီဘမ္တုိ႕၏ ဖ်က္ဆီးျခင္းကုိ ခံခဲ့ရပါသည္။

မွာပါရေစ။ ။အထက္ပါဗုဒၶ၀င္(သုိ႕) ဗုဒၶဘာသာအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာအက် ဥ္းသည္
ေမေမ့လျပည့္၀န္းေလး စုစည္းထားေသာ ဗုဒၶဘာသာနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ
တင္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ တခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားမွာ မူကြဲ စသည္အားျဖင္႔
ကြဲလြဲေနျခင္း ရွိေကာင္း ရွိႏုိင္ပါသည္။ အခုေမေမ႔လျပည့္၀န္းေလး
တင္ျပတဲ့ မူသည္ ေထရ၀ါဒမေထရ္မ်ား လက္ခံထားေသာ ဘီစီ၊ ေအဒီႏွစ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။

ကုိးကား--
၀ိနည္းစူဠ၀ါပါဠိေတာ္
ပါရာဇိက႑အ႒ကထာ
မဟာ၀ံသ
စူဠ၀ံသ